Het noodlot blijft Lalibela tarten. Opnieuw is oorlogsgeweld tot de stad doorgedrongen. Onlangs barstten de hevigste gevechten sinds mensenheugenis uit tussen het regeringsleger en de Amhaarse militie Fano.
Het internet ligt er al maanden uit, waardoor het lastig communiceren met onze vrijwilligers is. Maar het is duidelijk dat onze mensen opnieuw onder grote druk leven. De voedselvoorziening lijkt iets beter dan ten tijde van de bezetting door de Tigrayse TPLF, maar de prijzen rijzen steeds verder de pan uit, met verhogingen tot 250%. Boeren durven door het conflict hun producten niet naar de wekelijkse markt te brengen. Dat maakt het vooral voor onze kwetsbare vrienden in de stad extra moeilijk.
Achtergrond van het conflict
Na twee jaar burgeroorlog sloten de Ethiopische overheid en de Tigrayse onafhankelijkheidsbeweging TPLF eind 2022 de vrede. Hoewel de situatie fragiel blijft, is het sindsdien relatief rustig in die regio.
Een belangrijke rol in de burgeroorlog was weggelegd voor de Fano, een militie in de deelstaat Amhara, waar ook Lalibela in ligt. Fano streed zij aan zij met het regeringsleger tegen de Tigrayse rebellen.
De Ethiopische regering ziet in milities als de Fano een gevaar voor de eenheid van het land. Daarom werd in april dit jaar besloten om dit soort milities te ontmantelen en strijders te integreren in het centrale leger en politiediensten. Uit angst voor het verzwakken van de belangen in Amhara weigerde de Fano daaraan mee te werken.
In augustus kwam dat tot een uitbarsting, waarin de militie grote delen van Amhara bezette, gesterkt door de nodige sympathie binnen de bevolking. Lalibela was een van de eerste plaatsen die veroverd werden. En vervolgens weer ‘bevrijd’ door het regeringsleger. Sindsdien is er diverse keren stuivertje gewisseld. Meestal werden de stad en haar inwoners door beide partijen zoveel mogelijk ontzien. Maar op 8 november vonden er hevige gevechten plaats, waarbij Lalibela letterlijk op haar grondvesten schudde en meerdere burgerslachtoffers vielen. Op dit moment heeft het regeringsleger de stad weer onder controle en is het relatief rustig, maar het blijft spannend.
Wat betekent dat voor onze vrienden in Lalibela?
Het sociale en economische leven in Lalibela is knarsend tot stilstand gekomen. Er komen geen toeristen en pelgrims die geld in het laatje brengen. Onze plannen voor een productiefaciliteit voor castorolie, het opzetten van een Syntropic Agro Forestry project en het stimuleren van houtbesparend koken staan nu noodgedwongen op een zeer laag pitje. We hebben de terugbetaling van de verstrekte microkredieten voorlopig stopgezet. De regionale universiteiten zijn nog gesloten, waardoor de studie van onze studenten vertraging oploopt.
Het goede nieuws is dat het bankensysteem in Lalibela nog functioneert. Dat maakt het mogelijk om de mensen in onze projecten de maandelijkse steun te blijven geven. Vanuit onze reserves lukt het om deze maand een bonus te geven, om te voorkomen dat mensen de Kerstdagen en Timkat hongerend moeten doorbrengen.
Hopelijk keert de vrede snel terug en kan het leven weer genormaliseerd worden. We verwachten dat nog wel een keer een aanvullende steunactie nodig zal zijn. Daarnaast staan twee van onze blinde studenten te trappelen om naar de universiteit te gaan. Zij krijgen net als hun voorgangers een laptop, omdat het studeren zonder praktisch onmogelijk is.
De afgelopen jaren lopen onze reserves gestaag terug. Met een extra donatie – al dan niet eenmalig – zouden we daarom zeer geholpen zijn.
En als u nog ergens een goed werkende tweedehands laptop heeft staan, houden we ons aanbevolen. Dat zou een welkome verlichting van onze kosten betekenen.